به نام خدا
ابشار نیاگارا چگونه پدید امد؟
ابشار نیاگارا در 26 کیلومتری شهر بوفالو در ایلت نیو یورک در مسیر رودخانه نیاگارا واقع شده است.
رودخانه نیاگارا از دریاچه ایری جریان می یابد از چهار دریاچه بزرگ می گذرد و پس از طی 56 کیلومتر در مرز امریکا و کانادا به دریاچه انتاریو می ریزد. این رودخانه در نیمه راه خود با امواجی خروشان از ارتفاع 51 متری فرو می ریزد که انجا را ((ابشار نیاگارا)) گویند.
این ابشار را جزیره ای به نام گوت به دو بخش تقسیم کرده است به گونه ای که در بخش خاک کانادا ابشار موسم به هرسشو (نعل اسب) را پدید اورده و در خاک امریکا ابشار امریکا را. 95 درصد از ابهای این ابشار که چیزی حدود 320 میلیون لیتر در دقیقه است از هرسشو که مانند یک نعل اسب منحنی است فرو می ریزد.
ابشار نیا گارا از نظر زمین شناسی پدیده ای جوان تلقی می شود زیرا عمرش فقط به 10 تا 12 هزار سال می رسد. در (عصر یخبندان) سراسر منطقه ای که اکنون (نیاگارا) خوانده می شود پوشیده از یخ بود. بمرور که یخها اب شدند دریاچه ایری شکل گرفت. با پر شدن و سر رفتن این دریاچه گذرگاهی به سمت شمال بازش شد که رودخانه نیاگارا را پدید اورد.
رودخانه هم چنان که به سوی شمال پیش می رفت به (تنده) ای رسید کهبر فرازش صخره های اهکی قرار داشت. فرو ریختن اب از ان تنده سرذ اغاز تکوین ابشار نیاگارا
گردید.
از ان زمان به بعد فشار ریزش اب پیوسته قسمتی از صخره ها را میساید و در نتیجه ابشار از جای نخستین خود عقب نشینی می کند. اکنون ابشار حدود 11 کیلومتر از جای نخستین خود پس رفته است!
نخستین گزارشی که درباره ی این ابشار در دست است به سال 1683 باز می گردد که توسط یک پوینده و کشیش فرانسوی به نام پدر لوئی هنپن نگاشته شده است. وی در 1678 به همراه فرانسوی دیگر به نام سیرودلاسل در یک گروه پوینده در (دنیای جدید) از ابشار دیدن کرد.
بر ابشار نیگارا چه در طرف کانادا و چه در طرف امریکا نیرو گاههای عظیم تولید برق نصب کرده اند و از انها تا مسافتی دور یعنی 560 کیلومتر برق را به شهر هدایت می کنند.
پایان
نوشته کامپیوتری _ سید مصطفی سیدی
بر گرفته از کتاب به من بگو چرا ج 10
به نام خدا
نخستین آسیاب بادی کی ساخته شد؟
آسیاب بادی ماشینی است که از باد نیرو می گیرد و با آن دانه غلات را آرد می کنند. با این دستگاه تلمبع آب را نیز به حرکت در می آورند.
در آسیاب چرخ بادران دارای پره های بادگیر است. پره ها بر محور میله ای نصب شده اند و چون باد می وزد به حرکت در می آیند و در نتیجه چرخ شروع به گردش می کند. میله محور به سایر قسمتهای ماشین آسیاب وصل است که با انتقال نیروی حاصل از باد به آنها آسیاب کار خود را انجام می دهد.
اصول فنی آسیاب بادی از عهد باستان شناخته شده بود ولی طرز به کار بستن این اصول و استفاده عملی از آن در اروپا تا پیش از قرن دوازدهم میلادی همچنان ناشناخته بود. پس تنها در این دوران بود که اسیاب بادی در اروپا رایج شد اما در ایران از قرن پنجم میلادی از آن برای آبرسانی استفاده می کردند.
کهن ترین آسیاب بادی موسوم به ((تیرک)) یا آسیاب آلمانی از یک تیرک عمودی درست شده بود که همه دستگاهها را به حرکت در می آورد.
گونه اصیل دیگر آسیابی بود موسوم لبه ((برجک)) که هلندیها ساخته بودند. در این نوع آسیاب چرخ بادران و میله محور را بر فراز برجک گردانی بر بام ساختمان نصب می کردند تا بتوانند چرخ را به هر سمتی که باد می وزد بگردانند.نیرویی که از این گونه آسیابها تولید می شد بین 2 تا 8 (اسب بخار) در آسیابهای آلمانی و بین 6 تا 14 (اسب بخار) در اآسیابهای هلندی بود. البته نیمی از نیروی تولید شده در انتقال نیرو به قسمتهای دیگر آسیاب از بین می رفت بنابراین می توان گفت آنها آسیابهای کار آرایی نبودند.
به هر حال این گونه آسیابها به گونه گسترده ای تا قرن هیجدهم که نیروی بخار کشف شد مورد استفاده بود. در قرن هفدهم تنها در هلند هشت هزار آسیاب بادی کار می کرد.
آسیابهای بسار کوچکتری که برای تلمبه زدن و کشیدن آب ساخته شده بود در اواخر قرن نوزدهم در امریکا بسار متداول بود. این آسیابها برای تامین آب مصرفی دام و انسان و نیز آبیاری کشتزارها مورد استفاده قرار می گرفت.
پایان
نوشته کامپیوتری _ سید مصطفی سیدی
بر گرفته از کتاب به من بگو چرا ج 10
